Waalzinnig

Wij hebben aan meerdere vakmensen op het gebied van waterveiligheid in rivieren hun mening gevraagd over de hoogwatergeul (bypass) ten noorden van Varik en Heesselt. Het eerste resultaat van dit verzoek is inmiddels bij ons binnen.

Onze dorpsgenoot Cees Kooman, een gepensioneerd ingenieur van Rijkswaterstaat heeft voor ons een notitie geschreven betreffende de Bypass een mogelijk alternatief.

Beknopt de conclusies:

1. de steeds genoemde 18.000m3/sec bij Lobith is geen wetenschap dit is een politieke beslissing, als deze doorvoer bij Lobith  inderdaad op het hoogste politieke niveau besloten wordt dan is hier geen verweer tegen. Wij kunnen dus wel nu argumenten aandragen maar ook op andere fronten moeten wij dus argumenten vinden en hardmaken.
2. De bocht in de Waal bij Varik-Heeselt is een van de scherpste bochten in de Waal en is dus inderdaad een fikse bottleneck.
3. Als er inderdaad 18.00m3/sec komt is er altijd naast andere maatregelen ook dijkverhoging noodzakelijk. Over bijna de gehele lengte van de Waal zijn de dijken afgekeurd op piping.
4. Voor wat betreft een hoogwatergeul Ophemert/Varik Heesselt
   • blauwe varianten (met dus een groot deel van het jaar water in de geul)  deze hebben te grote gevolgen voor de hoofdgeul.
   • In geval van een groene (droge) variant als de dammen hoog gehouden worden is de capaciteit van de geul afhankelijk van de breedte van de in en uitlaat deze moeten dan veel breder zijn dan de geul zelf, wordt de inlaatdam laag gehouden dan zal er vaker water stromen en heeft de geul dezelfde problemen als een blauwe geul.
   • Er is een flink verhoogd risico voor de inwoners van Varik en Heesselt, de faalkans van de dijken van Varik en Heesselt wordt ook nog eens groter omdat er een dubbele lengte dijk nodig is om het gebied te beschermen.
   • De doorstroming van een dergelijke geul zal minder worden door scherpe bochten in deze geul.
   • Er zal een opstuwingsprobleem ontstaan bij Zaltbommel-Haaften door het extra aanbod van water (dit zal ook bij alternatieven gebeuren.
   • Het verlies aan hoogwaardige agrarische grond is niet wenselijk.
5. Alternatief: bocht correctie, de bochtstraal van de huidige bocht in de Waal is 1500 meter, deze straal kan binnen de winterdijken vergroot worden naar 2000 meter. Dit is ook riviertechnisch een betere oplossing, deze vergroting van de bochtstraal zorgt voor minder stromingsweerstand, is beter voor erosie en sedimentatie in de bocht en ook de scheepvaart heeft er voordeel van. Helaas is deze oplossing nooit dieper onderzocht door de overheid.

De volledige tekst van de notitie: Notitie hoogwatergeul Varik nieuwe versie

Ledenvergadering;

Inmiddels heeft onze eerste algemene leden vergadering op 28 maart plaats gevonden, de notulen van de vergadering + een link naar de presentatie wordt aan de leden via e-mail toegestuurd. Op dit moment zijn wij druk bezig om te bewijzen dat zowel de 18.000 m3 per seconde bij Lobith echt complete onzin zijn omdat Duitsland technisch nooit meer dan 14.500 m3 per seconde zal kunnen aanleveren. Verder willen wij alternatieven aandragen die minder impact hebben voor mensen naast de Waal en ook nog eens goedkoper uitpakken dan een bypass. Bij beide projecten krijgen wij hulp van gerenommeerde ingenieursbureau’s

Ook CDA Neerijnen kritisch over de bypass;

Het CDA Neerijnen heeft week onderstaand persbericht verstuurd.  Wij zijn blij dat het CDA in Neerijnen een standpunt inneemt dat vergelijkbaar is met het standpunt van PVDA, Gemeentebelangen Neerijnen en Voor Neerijnen het kritische standpunt over de bypass blijft dus ook in de nieuwe raad, ongeacht welke coalitie gevormd wordt, gehandhaafd. Lees meer

Raad Neerijnen neemt amendement tegen de Bypass aan;

Zoals al te verwachten was aan de hand van de stemming in de gemeenteraad van 6 februari heeft het gezamenlijke amendement van raadslid van Tellingen, Gemeentebelangen Neerijnen en de PVDA in de raadsvergadering van 13 maart een meerderheid een gekregen. Lees meer

 

Nieuw toegevoegde artikelen:

Gastblog: dijkverlegging Brakel: (Brabantsdagblad 22 maart 2014)

De raad van Zaltbommel heeft de dijkverlegging in Brakel uit de structuurvisie Waalweelde geschrapt. Herinnerd werd aan het Debacle van Brakel, Rudie van Meurs’ verhaal over dijk, dorp en overheid. Veertig jaar later zijn er andere spelers, het verhaal blijft hetzelfde, beschouwt René Poorter. Lees meer

Opmaat Deltabeslissingen: Een raamwerk voor een tweede Deltaplan (3 maart 2014)

Minister Schultz van Haegen riep tijdens het Nationaal Deltacongres iedereen op om zo hard mogelijk mee te werken en zoveel mogelijk ideeën in te brengen voor de invulling van de deltabeslissingen, zodat er niet alleen sprake is van een dialoog, maar dat we ook echt aan de slag kunnen. Adviesgroep Borm & Huijgens combineert dan ook enkele rationele visies tot een integraal raamwerk voor een voortgaand Deltaplan, waarbij de uitgangspunten van de tweede Deltacommissie worden gerespecteerd. – Lees meer

 Nog meer dijken afgekeurd na verlengde derde toetsing primaire waterkeringen (12 maart 2014)

Eind januari 2014 voldoet 1302 kilometer van 3767 kilometer aan primaire keringen niet aan de huidige norm. Nog 234 kilometer moet nader worden onderzocht. Bijna 35 procent van de Nederlandse dijken is dus onder de maat en daarmee is het aantal afgekeurde dijken ten opzichte van de vorige toetsing nog verder toegenomen. Dat blijkt uit de evaluatie van de verlengde derde landelijke toetsing primaire waterkeringen die eind januari werd opgeleverd.  Wij weten het niet meer, de ene expert is van mening dat de toetsing niet juist is (zie hier) de andere expert is van mening dat het allemaal nog erger is. Lees Meer

Het CDA Neerijnen heeft de afgelopen week onderstaand persbericht verstuurd.  Wij zijn blij dat het CDA in Neerijnen een standpunt inneemt dat vergelijkbaar is met het standpunt van PVDA, Gemeentebelangen Neerijnen en Voor Neerijnen het kritische standpunt over de bypass blijft dus ook in de nieuwe raad, ongeacht welke coalitie gevormd wordt, gehandhaafd.

CDA bespreekt noodzaak nevengeul rond Varik en Heesselt

Donderdag 14 maart organiseerde de CDA afdeling Neerijnen in het MFC Huis Op Hemert een informatiebijeenkomst voor de CDA-afdelingen in de West- Betuwe en de Tielerwaard. Doel was informatie-uitwisseling tussen de lokale afdelingen onderling en CDA vertegenwoordigers in het bestuur van Waterschap Rivierenland, Provinciale Staten van Gelderland en de Tweede kamer. De vertegenwoordigers  in de provincie en Tweede Kamer waren daarbij met name geïnteresseerd in over de opvattingen en gevoelens van de bevolking. Voor de raadsvertegenwoordigers van de lokale CDA-afdelingen waren het verkrijgen van kennis en inzicht in de problematiek het besluitvormingsproces en eventuele financiering belangrijke punten.

Aanwezig waren:

• Tweede Kamerlid Jaco Geurts, woordvoerder voor landbouw, ruimtelijke ordening en milieu.
• Arie Bassa,  CDA vertegenwoordiger in het dagelijks en algemeen bestuur van Waterschap Rivierenland. en bestuurslid van diverse landschappelijke organisaties.
• Albert Schol, CDA-lid van de Provinciale Staten van Gelderland en daar voorzitter van de Commissie Mobiliteit, Innovatie en Economie en Lid Commissie Ruimtelijke Ordening, Water en Wonen
• Vertegenwoordigers van de lokale CDA-afdelingen.

Hieronder enkele belangrijke conclusies:

1.       Het bestuur van het Waterschap Rivierenland is er nog niet van overtuigd dat aanleg van de nevengeul echt noodzakelijk is om de beoogde waterveiligheid te bereiken. Er zijn alternatieven, die nog onvoldoende onderzocht zijn. Het is goed om daar voldoende de tijd voor te nemen. Nut en vooral noodzaak moet overduidelijk zijn. Een iets langere periode voor onderzoek is gezien de ingrijpende gevolgen voor het gebied en de inwoners wenselijk. Degelijkheid gaat voor snelheid en is in het belang van alle partijen. Andere oplossingen dan het aanleggen van de nevengeul zijn aanzienlijk goedkoper en met minder ingrepen in het landschap uit te voeren. De minderkosten bedragen naar schatting ongeveer één miljard euro en bedragen dan nog ongeveer 2,6 miljard voor het gebied dat onder de zorg van waterschap rivierenland valt. .

2.       Geconcludeerd werd dat in dit stadium van het onderzoek de verantwoordelijke wethouder van de gemeente Neerijnen er te snel van uit gaat dat de geul er komt.  Dat geldt overigens ook voor de gedeputeerde van de provincie die waterveiligheid in haar portefeuille heeft.

3.       Zowel Bassa als Schol adviseren de bewoners en ondernemers in het gebied waar de geul mogelijk aangelegd kan gaan worden geen onderhoud en verbeteringen aan woningen en bedrijfspanden uit te stellen. Ook ondernemers moeten niet van wenselijke investeringen afzien.  Wanneer de geul er komt zal de marktwaarde van het vastgoed een belangrijke waarde bepalende factor zijn en worden gedane investeringen vergoed.

4.   Het is belangrijk om tijdens het hele besluitvormingsproces de bevolking goed te informeren en mee te nemen in het proces.

Onderstaand treft u meer informatie aan over de waterproblematiek zoals die tijdens deze bijeenkomst op tafel kwam.  Voor meer informatie kunt u bellen met ondergetekende.

Adriaan Hakkert

Lijsttrekker CDA Neerijnen

Extra informatie:

Toelichting en nadere informatie bij persbericht

Enige kwantitatieve gegevens verstrekt door de heer Bassa, lid van het dagelijks en algemeen bestuur  van het Waterschap Rivierenland:

• Van het water dat via de Rijn Nederland binnenkomt, wordt tweederde via de Waal, twee negende via Rijn / Lek en 1/9 via de IJssel afgevoerd. Die verhouding blijft na uitvoering van plannen om de waterveiligheid te vergroten gehandhaafd. Afvoer via de Waal geeft de kortste verbinding naar zee. Overigens speelt bij de discussie over de waterveiligheid niet alleen een snelle en veilige afvoer van het water een rol maar ook hoe we het zoete water vast houden voor de drinkwatervoorziening en de agrarische sector en voorkomen we in het westen van het land verzilting van de bodem.
• Tot nu toe was na de laatste dijkverzwaring de norm dat de kans op overstroming zich niet vaker mocht voordoen dan eens in de 1250 jaar. Die norm wordt vanaf 2050  eens in de  4000 jaar en vanaf het jaar 2100, 10.000 jaar.
• Bij het maken van plannen voor de waterveiligheid wordt rekening gehouden met een stijging van het zeewaterpeil met 35 cm. In het westen van het land leidt dit tot een hogere rivierstand van 60 – 80 cm.
• Op het moment van de hoogste waterstand in februari 1995, toen de inwoners in onze regio moesten evacueren,  bedroeg de waterafvoer 13.000 m3 per seconde. In de plannen wordt uitgegaan van een afvoercapaciteit in 2050 van 16.000 m3 per seconde en 17.000 m3 in het jaar 2100.  Verdergaande klimaatveranderingen vormen de aanleiding voor het verhogen van de doorvoercapaciteit.
• De hoeveelheid aanvoer van Waalwater wordt sterk beïnvloedt door maatregelen in Duitsland. Daar zijn diverse maatregelen in voorbereiding om het water vast te houden en tijdelijk op te slaan.  Belangrijk is ook dat op enkele plaatsen in Duitsland een snelle doorvoer van veel water naar Nederland – voor ons misschien gelukkig – beperkt wordt door natuurlijke barrières.
• De afvoercapaciteit van de Waal kan op drie manieren vergroot worden: Verhoging en versterking van bestaande dijken, rivierverruiming en het verleggen van dijken. Ook bij het aanleggen van een nevengeul blijft het lokaal verbeteren van de dijken nodig om piping te verminderen. Piping  is het stromen van water door of onder de dijk, waardoor deze door het meenemen van zand en aarde verzwakt en uiteindelijk kan bezwijken.
• Met het verhogen, verzwaren en verbeteren van de dijken in het stroomgebied van Waal en Merwede zonder  aanleg van de nevengeul om Varik en Heesselt is naar verwachting 2,6  miljard euro nodig. De kosten van een nevengeul tezamen met noodzakelijke maatregelen om piping te voorkomen komen op 3,6 miljard euro. Deze kosten komen volgens de rijksoverheid voor de helft voor rekening van Waterschap Rivierenland. Omdat heel Nederland belang heeft bij u een grotere waterveiligheid wordt dit opgebracht door alle gezamenlijke waterschappen in Nederland. Er wordt nog gediscussieerd, omdat het waterschap vindt dat de kosten volledig voor het Rijk moeten zijn.
• De aanleg van de nevengeul leidt ter hoogte van Varik tot een daling van het waterpeil van 40 cm. De dijkverlegging bij Brakel zorgt voor een lokale verlaging van 10 cm en de geplande maatregelen bij Werkendam zorgen voor een verlaging van 45 cm. Waterschap Rivierenland sluit nog niet uit dat met een samenhangend pakket van maatregelen zoals wegnemen van hindernissen in het huidige stroomgebied, dijkverhoging en verzwaring en geringe dijkverleggingen nagenoeg hetzelfde effect bereikt kan worden dan met het aanleggen van de nevengeul het geval zou zijn.
• Maatregelen om de doorvoercapaciteit te verhogen zijn wel noodzakelijk. De heer Bassa noemde enkele aansprekende gevolgen van een overstroming. In veel delen van Westelijk Nederland komt vier tot zes meter water te staan. Enkele plaatsen liggen nog lager. Diverse snelwegen en spoorlijnen staan snel onderwater waardoor ze onbruikbaar worden bij een overstroming. Daardoor kunnen de inwoners in die gevaarlijke situatie geen kant meer uit. Verder zal bij een grote overstroming de hele economie totaal ontwricht worden.

Aanvullende conclusies:

• De mogelijkheden voor inkomsten voor de regio uit de opbrengsten van waterrecreatie bij de keuze van een blauwe rivier zijn beperkt. Pleziervaart op de Waal wordt sterk gehinderd door de snelle stroming en is gevaarlijk door de drukke beroepsvaart.
•  De Gelderse Statenfractie van het CDA gaat om een goed inzicht te krijgen in wat er in Duitsland gebeurt en een goede samenwerking en afstemming te bevorderen periodiek overleg plegen met de Duitse  zusterpartij, het CDU,  in Westfalen over de waterveiligheid in het stroomgebied van de Rijn en zijn zijrivieren en de maatregelen die aan beide zijden van de grens in voorbereiding zijn.
• De lijsttrekker van het CDA Neerijnen, Adriaan Hakkert  concludeerde dat dit soort onderwerpen het belang aantonen van sterke aanwezigheid van landelijke politieke partijen in de gemeenteraden. Die hebben korte lijnen en de goede contacten met beleidsmakers bij provincie en rijksoverheid. Daardoor is vruchtbaar overleg en informatie-uitwisseling mogelijk en kan invloed uitgeoefend worden op de voor de regio of gemeenten belangrijke besluitvorming op provinciaal, landelijk en internationaal niveau.

Toelichting bij foto: Na afloop maakten de deelnemers aan de bijeenkomst een autotocht over de dijk. Zij spraken met bewoners en bekeken de ingrijpende gevolgen voor Varik en Heesselt. De lokale vertegenwoordigers wezen hun gasten op mogelijkheden om met kleine ingrepen de doorstoomcapaciteit van de Waal te vergroten.