Geen Kanaal langs de Waal
Gisteren tijdens onze bestuursvergadering hebben we een toast uitgebracht op het niet doorgaan van de geul.
Wij willen graag met onze leden onze vreugde delen tijdens een extra ledenvergadering 12 juni in Toevershof.
Nadere gegevens volgen per e-mail of brief.
Gisteren heeft de Commissie Water van de 2e Kamer met de minister gesproken over de geul en de bijbehorende Barro.
Een van ons heeft de vergadering van de 2e Kamercommissie I&W met Minister bijgewoond.
Haar besluit tegen de geul had algemene steun.
Zie verder verslag hieronder.
Beknopt:
Onderstaand is de impressie van Wim van de Geijn, toehoorder, als het officiële verslag klaar is zullen wij dat hier ook plaatsen.
algemeen
Bijeenkomst was van 18 tot 22 uur. Ik was om andere redenen in Den Haag. Aanwezig 50+, VVD, D’66, Groen Links, CDA, SP, PVV, PvdD, SGP. Niet aanwezig PvdA, CU. 20 agendapunten, twee termijnen waarbij Kamerleden naar eigen inzicht over alle agendapunten vragen konden stellen, eerste termijn 7 minuten, tweede termijn 2 minuten. Beantwoording minister (meer dan een uur) na pauze en vervolgens na tweede termijn direct aansluitend, kwartier. Er was veel aandacht voor VaHe.
Ongeveer 35 mensen op tribune, waaronder 10 mensen uit Limburg ivm maatregelen voor hoosbuien daar. De minister begroette de delegatie hartelijk bij start van bijeenkomst. Daar gaat (deel van) geld van VaHe naar toe (klimaatadaptatie), als je goed naar de Minister luistert. Er zal met spoed een wetswijziging komen om middelen van Deltafonds (veiligheid) in te kunnen zetten voor klimaatadaptatie (hoosbuien etc). De Minister ging na afloop in gesprek met Limburgse delegatie die de minister met luid applaus bedankte. Zij kon dat wel waarderen.
Ik denk dat het goed is daar nog iets aan te doen vanuit Varik / Heesselt met een brief of zo, zodra besluit formeel is, en daarvan KamerCie (via griffier) in kennis te stellen en in te laten delen.
De beide druk bezochte manifestaties (12 febr en 11 juni) hebben veel indruk gemaakt op Minister en Kamer. Minister noemde 100 mensen, is voor Minister en Kamer duidelijk een groot getal. Meerdere Kamerleden verwezen naar fietstocht door prachtige gebied, die heeft veel duidelijk gemaakt. Hulde voor de organisatie daarvan, dat heeft echt gewicht in de schaal gelegd.
Besluit Minister
Geen van de fracties keerde zich tegen besluit minister, of plaatste daar kanttekeningen bij. SP (Lacin) was meest uitgesproken. 50+, VVD, CDA, SGP heel stellig: los het op tussen de dijken. D’66 sprak in algemene beleidstermen, niet specifiek over besluit. GL leek onvoldoende op de hoogte van de concrete situatie en was niet te bewegen tot uitspraak over besluit.
Geen van de fracties heeft iets gezegd over zienswijzen gemeenten (Tiel etc) en Provincie (Statenbrief). PvdD noemde VaHe niet (ging in op andere thema’s) en werd daarop niet aangesproken door andere partijen.
Minister zei dat geld maar één keer kan worden uitgegeven, dat gekozen dijkversterking veel goedkoper is dan hoogwatergeul, en dat voor klimaatadaptatie (hoosbuien) geld nodig is. Er is duidelijk gevoel van urgentie (stresstesten van gemeenten en waterschappen, zeespiegel). Middelen Deltafonds besteden aan deze twee zaken: veiligheid (dat is huidige afbakening) en klimaatadaptatie (versnelde wetswijziging). Niet breder inzetten voor natuur en andere doelen.
Barro
Verschillende partijen stelden vragen over noodzaak Barro: 50+, VVD, SP, CDA, SGP resp vroegen om dat nog te overwegen. De minister merkte op dat door haar voorgestelde onderzoek bedoeld is om de ongerustheid daarover bij bewoners en bedrijven weg te nemen.
NB: laatste alinea brief, Minister is voornemens om samen met de regionale partners een onderzoek voor Varik-Heesselt te starten hoe nadelige gevolgen van langdurige ruimtelijke reserveringen ten behoeve van waterveiligheid na 2050 te voorkomen of te verminderen zijn om hiermee tot een veilig, functioneel en aantrekkelijk gebied te komen).
Zij zei heel duidelijk dat tot 2050 gewoon gebouwd en verbouwd kan worden in het gebied, zolang het geen grote investeringen (woonwijken etc) zijn die een nieuw bestemmingsplan vergen. Investeringen moeten – voorlopig – geen blokkade vormen voor maatregelen na 2050 zo die noodzakelijk blijken voor waterveiligheid.
NB: Het lijkt mij sterk dat dorpen daardoor in problemen komen, gezien de zorgen over leefbaarheid (vergrijzing) en voorzieningen. De geul was juist nodig om daar een keer in te brengen volgens Provincie, dan lijkt me niet de grootste zorg dat er een woonwijk niet door kan gaan in het plangebied.
De teneur was dat er niets zal gebeuren tot 2050 en daarna alleen als de nationale veiligheid dat vereist en er geen oplossing is tussen de dijken. SGP vroeg nog de verzekering dat tot 2050 hoogwatergeul is uitgesloten, daar verzuimde minister op te antwoorden. Ze zou dat zeker bevestigd hebben. Jammer dat hij er niet op doorvroeg.
Het is ook Kamerleden niet duidelijk wat Barro in de praktijk betekent en welke beperkingen die met zich meebrengt. SGP vroeg (ook daarom) aan de Minister de resultaten van het onderzoek aan de kamer te sturen. De Minister zegde dat toe, met als verwachte datum medio (?) 2019. Het is (ook daarom) noodzakelijk het onderzoek heel degelijk uit te voeren. De reikwijdte zal verder gaan dan regio.
Nogmaals: minister vindt beperkingen Barro in de praktijk heel gering voor de periode tot 2050. Daarna moet nog blijken of maatregelen noodzakelijk zijn voor waterveiligheid. Zij begrijpt de onrust in dorpen wel heel goed. Het is zeker dat het voor haar geen zoethoudertje is.
LTAR
Minister verwacht LTAR (nu) in 2020. In huidige verhoudingen zal Kamer kritisch beoordelen dat het om veiligheid gaat, verwacht ik. Er is veel waardering voor Deltaprogramma tot heden. Er is duidelijk geen behoefte om daarover discussie te openen. Dat hoorde je ook in Varik met name van VVD.
Het lijkt er wel op dat er een nieuwe zakelijkheid is naar de toekomst, met uitsluiting van ‘leuke dingen’ onder de vlag van waterveiligheid. Ze willen middelen besteden aan veiligheid, en wat je direct kunt meekoppelen, niet omgekeerd. Het besef neemt duidelijk toe dat het een heel grote opgave is waarvoor heel veel geld nodig is. Dat voelt als een kentering van ‘andere waarden’ naar ‘veiligheid en adaptatie’. Dat zal ook van invloed zijn op de besluitvorming over de LTAR: maatregelen zullen meer dan in het verleden langs de maatlat van veiligheid gelegd worden, dat klonk wel door.
De minister heeft er geen gras over laten groeien, de Minister heeft haar besluit nu al genomen (onze reactie onder de tekst van de minister):
De minister van I&W:
Varik-Heesselt
Op voorstel van de regio is in november 2015 besloten een MIRT-verkenning uit te voeren naar rivierverruiming bij Varik-Heesselt. De verkenning is in april 2016 formeel van start gegaan met het vaststellen van het Startdocument door de Dagelijkse Besturen van provincie Gelderland, waterschap Rivierenland, de gemeente Neerijnen en de minister van Infrastructuur en Milieu (Kamerstuk 34 300 J, nr. 31).
Door de inhoudelijke en procedurele relatie tussen het dijkverbeteringsproject Tiel-Waardenburg en Varik-Heesselt is besloten beide projecten in één voorkeursalternatief en één geïntegreerd besluit te laten uitmonden. Het geheel is onder leiding van één stuurgroep uitgevoerd. Begin 2018 lagen twee alternatieven op tafel: (1) ‘Dijkversterking’ en (2) ‘Dijkversterking en hoogwatergeul’. Met beide alternatieven wordt de waterveiligheid in het gebied verzekerd.
Op 18 februari 2018 heeft de meerderheid van de stuurgroep een voorlopige voorkeur uitgesproken voor het alternatief ‘Dijkversterking’. Dit alternatief heeft van 15 maart tot 26 april ter inzage gelegen. De zienswijzen zijn meegewogen om tot een advies over het voorkeursalternatief te komen. Op 15 juni 2018 heeft de stuurgroep haar advies opgesteld en ter instemming voorgelegd aan Gedeputeerde Staten van provincie Gelderland, het college van Dijkgraaf en Heemraden van waterschap Rivierenland en aan het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Neerijnen. Op 19 juni 2018 heb ik dit advies ontvangen. Waterschap Rivierenland en gemeente Neerijnen hebben de voorkeur voor het alternatief ‘Dijkversterking’. De provincie Gelderland heeft de voorkeur voor het alternatief ‘Dijkversterking en hoogwatergeul’. Ik volg de voorkeur van de meerderheid in de stuurgroep. De voorkeursbeslissing is het alternatief ‘Dijkversterking’. Dit is de meest doelmatige maatregel om in het gebied aan de nieuwe normen te kunnen voldoen. Het alternatief scoort gunstig in de MKBA en kan rekenen op draagvlak in de dorpen Varik en Heesselt. De bekostiging van de versterking is geregeld in het Hoogwaterbeschermingsprogramma.
In 2016 is voor de hoogwatergeul Varik-Heesselt een gebiedsreservering in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) opgenomen. Daarbij is aangegeven dat de gebiedsreservering komt te vervallen als bij de voorkeursbeslissing wordt besloten dat de hoogwatergeul er niet komt. Het Expertise Netwerk Waterveiligheid (ENW) en de Adviescommissie Water (AcW) hebben in hun advies over de ‘Afweging rivierverruiming en dijkversterking’ aangeraden om binnendijkse gebieden die op lange termijn potentieel inzetbaar zouden zijn voor rivierverruiming voor de toekomst te behouden. De Deltacommissaris heeft geadviseerd om de ruimtelijke reservering voor de hoogwatergeul in het Barro te handhaven voor de lange termijn in het licht van adaptief deltamanagement; vooruitkijken naar de opgaven die voor ons liggen, gezamenlijk de benodigde maatregelen bepalen, opties voor de toekomst openhouden zijn onderdeel van de strategie van het Deltaprogramma.
Ik wil het advies van ENW/AcW en de Deltacommissaris opvolgen. Daarom kies ik ervoor om het Barro niet te wijzigen en de gebiedsreservering voor de hoogwatergeul te handhaven. Ontwikkelingen bij een reservering zijn mogelijk. De mogelijkheden die zijn opgenomen in bestaande bestemmingsplannen kunnen worden benut, nu en in de toekomst. Dat betekent dat er geen belemmeringen zijn voor bijvoorbeeld vernieuwing van landbouwbedrijven, een stal of een schuur wanneer het vigerende bestemmingsplan dat al toelaat. Onderhoud aan of verbouwing van woningen kan gewoon plaatsvinden. Een nieuw bestemmingsplan mag alleen geen grootschalige en/of kapitaalintensieve ontwikkelingen mogelijk maken die de beoogde maatregel belemmeren.
Helaas is de minister van plan om de Barro op het gebied te houden. (zie ook het vetgedrukte hierboven) Als de huidige planning zou kloppen en er dus tot 2050 niets meer aan de dijken hoeft te gebeuren zou dat betekenen dat de Barro tot dat jaartal op het gebied blijft liggen!
DIT KAN TOCH NIET?
Je kan toch niet een gebied 32 jaar op slot doen zonder daarvoor enige compensatie te geven? Wij hopen de minister nog te overtuigen dat die Barro van het gebied moet of in ieder geval niet alle activiteit in het gebied verbied!!